ژل رویال که به آن ژل سلطنتی، شاه انگبین، رویال ژل و ژل زنبور عسل نیز گفته میشود، یکی ازمهمترین فرآوردههای زنبور عسل به شمار میرود که داری خواص بینظیری چه در زمینه درمانی و چه در زمینه تقویتی و زیبایی است.
ژله رویال مادهای ژلاتینی، چسبناک و کرم رنگی است که از غدد حلقی زنبوران کارگر جوان ۳ تا ۱۱ روزه که مسئول پرورش لاروها هستند ترشح میشود و در شاخونهایی که در کندو وجود دارد ذخیره میشود.
بر خلاف تصور عامه منبع تولید ژل رویال شهد یا عسل نیست. یعنی اینکه زنبوران کارگر جوان با مصرف شهد گیاهان یا عسل، ژل تولید نمیکنند بلکه گرده گل عامل اصلی تولید ژل رویال است و زنبور با مصرف گرده گل و فعل و انفعالاتی که روی آن انجام میدهد رویال ژل تولید میکند.
بهترین زمان تولید ژل رویال
همانطور که گفتیم زنبور عسل برای تولید ژل رویال به منبع غنی از گرده گل نیاز دارد تا بتواند ژل رویال با کیفیت تولید کند. در نتیجه بهترین زمان برای تولید رویال ژل و همچین برداشت آن فصل بهار است. چرا که فصل بهار فصل گردهافشانی گلها است و حجم گرده در طبیعت بسیار بالاست که این شرایط برای تولید ژل رویال بسیار مناسب است. به همین دلیل است که گفته میشود باکیفیت ترین نوع ژل رویال، ژله رویال بهاره است. هر چه به سمت تابستان برویم جریان شهد جای گرده را میگیرد و میزان ژل دهی زنبور کاهش پیدا میکند.
ترکیبات مهم ژل رویال
بخش زیادی از ژل رویال زنبور عسل را آب تشکیل میدهد که حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد آن را شامل میشود. همچنین در حدود ۱۷ تا ۴۵ درصد وزن خشک (بدون در نظر گرفتن آب) ژل را پروتئینها و کربوهیدراتها تشکیل میدهند. ویتامینها، عناصر معدنی و چربیها سایر اجزاء این ماده را تشکیل میدهند
خواص ژل رویال از نظر درمانی، تقویتی و زیبایی
۱ عوارض جانبی درمان سرطان را کاهش میدهد
شیمی درمانی و سایر درمانهای سرطان با عوارض جانبی قابل توجهی همراه هستند که از جملهی آنها میتوان به نارسایی قلبی، التهاب، زخم دهان و مشکلات دستگاه گوارش اشاره کرد.
رویال ژل ممکن است برخی از عوارض جانبی مرتبط با برخی از درمان های سرطان را کاهش دهد. یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که مصرف ژل رویال به طرز چشمیگری میتواند آسیبهای قلبی ناشی از شیمی درمانی را کاهش دهد.
۲ موثر در تعدیل سیستم ایمنی بدن
یکی دیگر از خواص ژل رویال اثرات تعدیلکنندگی ایمنی بدن است که نقش مهمی در بهبود سرطان، انواع آلرژی و همچنین التهابات دارد. ژله رویال زنبورعسل باعث تشکیل لنفوسیت T که مسئول پاسخهای ایمنی در مقابل ویروسها، سلولهای سرطانی و التهابات است،میشود. که به دلیل وجود HDA-10 در ژل رویال است.
۳ کاهش ریسک بیماری های قلبی و عروقی
ژل رویال همچنین تاثیر چشمگیری بر روی پارامترهای خونی مانند کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید خون دارد. در نتیجه ژل رویال باعث اثرات حفاظتی از قلب میشود.
آزمایشهای انجام شده بر روی برخی از بیماران نشان میدهد که مصرف رویال ژل برای چند هفته، به بهبود بیماری آنژین صدری ( درد قلبی قفسه سینه) کمک میکند. البته بهبودی به وسیله ژل رویال مانند داروی نیتروگلیسیرین بلافاصله نیست و طی چند هفته بهبود حاصل خواهد شد.
یک مطالعه یک ماهه بر روی افراد نشان داد که مصرف ۳ گرم رویال ژل باعث کاهش ۴ درصدی کلسترولهای بد در افراد تحت آزمایش شده است.
همچنین تحقیقات و آزمایشهای انجام شده نشان میدهند که ژل سلطنتی میتواند برای درمان تصلب شرایین نیز مفید باشد.
۴ خاصیت ضد دیابتی ژل رویال
به طور خلاصه این ماده با کاهش استرسهای اکسیداتیو و التهاب، حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و باعث کنترل قندخون در افراد شود.
یک مطالعه کوچک ۶ هفتهای در افراد مبتلا به دیابت نشان داد که مصرف روزانه ژل رویال میتواند قند خون ناشتا را در این افراد تا ۲۰ درصد کاهش دهد.
این ماده با داشتن ترکیباتی نظیر ۱۰-HDA و سایر اسیدهای چرب مفید، خواص ضد دیابتی دارد. ترشحات غدد حلقی زنبور عسل ترکیباتی شبه انسولین دارد که به داخل ژل رویال وارد میشود و احتمالا اثر ضد دیابتی به دلیل وجود این مواد است.
۵ بهبود روماتیسم مفصلی
رماتیسم مفصلی یا آرتریت رماتوئید یکی از بیمارهای خود ایمنی است که در آن بدن به خودش حمله میکند و باعث ایجاد التهاب و درد در مفاصل میشود.
تحقیقات نشان میدهد ژل رویال به خاطر داشتن خواص ضد التهابی و همچین داشتن HDA-10 میتواند جلوی سیگنالهای نادرست که توسط سیستم ایمنی بدن به سلولها فرستاده میشود و باعث ایجاد التهاب میشود را بگیرید.
همچنین رویال ژل علاوه بر اینکه میتواند از ایجاد روماتیسم مفصلی در سالمندان جلوگیری کند به کسانی که با این بیماری روبه رو هستند نیز کمک میکند تا با کاهش التهابات و تورم مفاصل آنها، باعث تسکین درد آنها شود.
مقدار و طریقه مصرف ژل رویال
در مورد مقدار مصرف نیز میتوان گفت که اگر چه بسته به دلیل استفادهی شما از ژله رویال، میزان و طریقهی مصرف آن میتواند متفاوت باشد. اما به طور کلی میتوان گفت که دز مصرفی این ماده برای افراد بالغ چیزی در حدود ۲ تا ۱۰ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در روز است.
به عبارتی برای یک انسان بالغ که وزنی حدود ۷۵ کیلوگرم دارد، میزان مناسب مصرف ژل رویال چیزی در حدود ۰.۲ تا ۱ گرم در روز خواهد بود.
معمولا توصیه میشود که مصرف ژل رویال را به طور مداوم برای سه هفته ادامه دهید، و این کار را دوبار در سال، یکبار در فصل بهار و دفعه بعد در فصل پاییز انجام دهید.
موارد منع مصرف ژل رویال و عوارض احتمالی آن
اگر چه عوارض ژل رویال نسبت به داروهای متداول بسیار کمتر است و هر کسی میتواند از فواید سلامتی آن بهرمند شود. اما مانند هر مادهی طبیعی دیگری ممکن است برای برخی از افراد ایجاد مشکل کند، که در صورت بروز هر یک از آنها باید مصرف این ماده به سرعت قطع شود.
برخی از این علائم عبارتاند از
- تنگی نفس
- حالت تهوع
- سرگیجه
- تورم گلو و افت فشار خون
- التهاب و خارش پوست
چه کسانی نباید ژل رویال مصرف کنند مگر با مشورت پزشک
- در افراد مبتلا به سابقه آلرژی و آسم، ژل رویال ممکن است منجربه ایجاد اسپاسمهای تنفسی و تنگی نفس شود.
- افراد حساس به نیش زنبور نباید به صورت مستقیم ژل رویال مصرف کنند. چون برخی از ترکیبات نیش زنبور در ژل نیز یافت میشود
- زنان باردار و شیرده نیز باید تنها با مشورت پزشک از این ماده استفاده کنند.